324-1391 ,Fars şair.İran'ın Mevlana'sı
1324-1391 yılları arasında yaşamış İran’ın Şiraz şehrinde doğmuş ve asıl adı Şemsettin Muhammed olan Hâfız-ı Şîrazî, zor şartlarda okuyabilmiş, şeriat, tasavvuf ve edebiyat konularında kendisini yetiştirmiş bir alim. Keskin zekası, okuduğu gazellerle herkesi hayrete düşüren kişiliğiyle toplumları etkilemeyi başarmış olan Hafız, İran sınırlarını aşaran bir üne sahip.
Hafız’dan etkilenen Alman şairi Goethe West-Östlicher Divan (Batı-Doğu Divanı) adlı eseri kaleme almış. Şairimiz Yahya Kemal Beyatlı ise Rind’lerin Ölümü şiirinde Hafız’dan bahseder. Dîvanı, Hafız’ın onun en büyük eserleri sayılıyor. Farsçayı mükemmel bir ustalıkla kullanarak şiirlerinin başka dillere çevrilmesini bizzat kendisinin imkânsızlaştırdığı da söylenir.
---------------------------
DÜN GECE
Duş vekti seher ez gusse necatem dadend
Vander an zulmeti şeb abı heyatem dadend
Bihod ez şeeşei pertu zatem kerdend
Bade ez camı tecelli sıfatem dadend
Dün gece seherde beni gamdan kurtardılar
O gece karanlığında, ab-ı hayat sundular
Zat ziyasının parıltısıyla kendimden geçtim
Bana sıfat tecellisinden tesnimler sundular
Ne mübarek ve kutlu bir geceydi o gece
Kadir gecesiydi bana yeni bir hayat sundular
Artık yüzümü sevgilinin cemalinden ayırmam
Çünkü bana sevgilinin zat cilvesini sundular
Muradına ulaşıp, mutluysam niye hayret!
Fakir ve müstahaktım, sadaka diye sundular
Hatif, o gün bana bunların müjdesini verdi
Çünkü bütün acılara sabır ve sebatı sundular
Dilimden dökülen bütün bu balları şekerleri
Sabrıma karşılık olarak kamış diye sundular
Hepsi Hafız’ın himmeti ve âşıkların duasıdır
Dünyanın acısından kurtul diye sundular.
----------------------------------
GÖNÜL YAN
Dilâ be sûz ki suz-i tû karhâ be kuned
Niyaz-ı nîm-şebî def-i sed belâ be kuned
İtab-ı yâr-i perî-çehre, âşıkâne bekeş
Ki yek kereşme, telâfi-i sed cefâ be kuned
Gönül yan, senin yanışın nice işler halleder
Gece yarısı bir dua nice yüz belayı defeder
Sevgilinin bütün nazına, cefasına aldırma
Bir göz kırpışı nice yüz cefayı yok eder
Mülkünden melekûtuna hicapları kaldırır
Bunu sadece kendi hizmetçisine nasip eder
Aşkın tabibi İsa nefesli, pek şefkatlidir
Sende dert görmese hangi derdi deva eder
Kendini Rabbine bırak, işinle beraber
Sana kimse acımaz, ama O rahm eder
Bu karanlık kaderimden usandım, ne olur
Umulur ki seherde bana bir dua eder
Hafız yandı, zülfünden bir koku almadan
Belki bu arzuya bir sabah yeli vasıl eder
--------------------------------
YOLUNA BAĞIŞLADIK
Ma hasili hud der seri hamhane nehadiym
Mehsulu dua der rehi canane nehadim
Der hermeni sed zahit akil zened ateş
İyn dağ ki ma ber dili divane nehadim
Biz her şeyimizi aşk yolunda bağışladık
Duadan elimize geçeni sevgiliye bağışladık
Yüzlerce akıllı zahit harmanına ateş saldık
Ateş ateşiyle ki, delice gönlümüze bağışladık
Ezel padişahı aşk hazinesini bize verdi
O günden beri bu canı dünyaya bağışladık
Bundan sonra kimin sevgisi kalbe girer
Lebleri mühür diye bu kapıya bağışladık
Hırkayı giyip de amel etmeyen münafıktır
Size kalsın, biz kendimizi rindlere bağışladık
Avare olmuş bu gemi bak nasıl da gitmede
Çünkü canımızı o incinin aşkına bağışladık
Hafız gibi bir hayaline de razıyız
Lakin dilenci himmeti mi bağışladık.
----------------------------
EZEL
Der ezel pertov-i husnet zi tecelli dem zed
Aşk peyda şod ateş be heme alem zed
Cilveî kerd roheş did melek aşk ne daşt
Eyni ateş şod ez în gayret ber âdem zed
Ezelde güzelliğin her şeye tecelli olup
Aşk oluştu bütün alemi yakıp yok etti
Güzel yüzün, melekte aşkı görmedi
Gayretle ateş olup insana isabet etti
Akıl da o şuleden bir ışık almak istedi
Şimşekler çakıp dünyayı altüst etti
Lafta âşık bu sırlara bakmak için geldi
Gayb eli göğsüne vurup oradan def etti
Kutlu can yüzündeki gamzeye heveslenip
Dalga dalga saçları görünce temaşa etti
Başkaları hep hoşluk kurası çeke dursunlar
Gönlümüzse, yine dertleri kabul etti
Hafız kalbine senin aşkını yazdığı gün
Bak nasıl bütün neşelere veda etti
------------------------
varlığım baştan gitsin, tek yüzünü döndür
söyle yele, dertlilerin harmanını süpürsün
tufanlara kaptırdık gözümüzü, gönlümüzü
gam seline söyle, evi temelinden götürsün
bakışımız dicle'nin yıksın bütün ününü
soluğumuz zerdüşt'ün ateşini söndürsün!
"seni kirpiklerimle öldürürüm" diyen yâr
aman, sakın caymasın, öldürürse öldürsün!
hafız'a son gününde vuslat muştusu versen
belki ölürken bile onu mutlu görürsün!
---------------------------------
''çalgıcı, hem süsle gazellerle günü;hiç sorma nedir; bilme ne olmuş olacak!
hâfez ki bu evrenden elin çekmededir,
gel bir kadeh iç, sonra veda et, ne olacak?''
--------------------
öyle bir lâl dudak öpmüşüm ki sorma."
-------------------
bu dert de sevgiliden,derman da
gönül de ona feda,bu can da!
alım,güzellikten hoştur derler
yarimde bundan da var,ondan da
gizli açık söyledim ben bunu
yüzünle ışır iki cihan da
sona erdiyse vuslat gecesi
elbette geçip gider hicran da
hafız'ın aşkını bilmeyen yok
kuşlarla konuşan süleyman da
oturmuş aşık,şarap içiyor
kadı umurunda değil,sultan da..
-----------------------------------
"mektubun leyla'dan başka kimi varya leyla'ya gider ya leyla'dan gelir"
-----------------------